Ísland er að vekja athygli á útbreiðslu hættulegrar sýkingar sem gæti drepið þig með því að borða þennan algenga mat.. Lesa meira

Margir Íslendingar fundu fyrir alvarlegum einkennum eftir að hafa borðað vinsælan mat vegna sýkingar af þessum sjúkdómi.

Málið hófst í september á síðasta ári þegar nokkrir sýktust af bakteríum sem kallast Escherichia coli (E. coli) eftir að hafa borðað mengaðan hamborgara.

Þetta er tegund baktería sem finnast náttúrulega í þörmum manna, en það eru hættulegar tegundir sem menn eignast með menguðu vatni eða mat, sérstaklega ósoðið nautahakk.

Fullorðnir jafna sig oft á því en börn og eldra fólk eiga á hættu að fá nýrnabilun vegna sýkingarinnar.

Susan Hellstad hjá Lýðheilsustöð segir ástandið alvarlegt og ekki enn undir stjórn. Þetta er stærsti faraldur þessa sjúkdóms á Íslandi.

Lýðheilsueftirlit Íslands lagði áherslu á
Um mikilvægi öruggrar meðhöndlunar matvæla er mælt með því að ferskt og frosið kjöt sé rétt undirbúið.

Stórmarkaðir á Íslandi eru að skila hamborgurum og hakki eftir að upp komst um grun um mengun og útbreiðslu sjúkdómsins.

Lýðheilsustöð greindi frá því í gær að 24 manns væru smitaðir, þar af 15 börn undir 13 ára aldri, og 9 væru alvarlega. Eftir það vitnaði Aftonbladet í íslensk blöð.

Heilsu- og læknishjálp á Íslandi

Börnin njóta nú fullrar heilsu og læknishjálpar á spítalanum vegna þess að þau þjást af svokölluðu blóðlýsuheilkenni (HUS), alvarlegu ástandi sem getur leitt til blæðinga og nýrnabilunar.

Lýðheilsustöð segir á heimasíðu sinni að heilkennið þurfi oft meðferð á gjörgæslu og skilun.

Blóð- og nýrnasjúkdómurinn byrjar venjulega sem þarmasýking en eftir nokkra daga leiðir hann til nýrnabólgu.

Sum íslensk yfirvöld reyna að halda sýkingunni í skefjum af ótta við fjölgun óskráðra mála.

Uppruni bakteríunnar fannst í hamborgurum en embættismenn hafa einnig innkallað aðrar kjötvörur sem nota sama hráefni úr verslunum.

Embættismenn lögðu áherslu á mikilvægi þess að fólk fylgi ráðleggingum um örugga meðhöndlun matvæla.

Hillstad sagði að þessar bakteríur deyja við háan hita en þær haldast lifandi í kæliskápnum og því þarf að útbúa ferskar og frosnar vörur.

Einkenni E. coli sýkingar byrja oft með magakrampa og niðurgangi og sumir finna fyrir ógleði, uppköstum og hita. Eftir tvo eða þrjá daga getur niðurgangurinn orðið blóðugur. Bati tekur venjulega um viku. Samkvæmt upplýsingum frá Lýðheilsugæslu Íslands getur fólk á öllum aldri þjáðst af HUS, en sérstaklega börn yngri en fimm ára.

Samkvæmt sýkingalögum á Íslandi eru sýkingar hættur fyrir lýðheilsu og því þarf að bera kennsl á tvö stór smitfaraldri á Íslandi árin 2000 og 2005.

Í fyrsta skipti var uppspretta sýkingar salat sem var mengað af bakteríum. Í seinna skiptið var ekki greint frá uppsprettu sýkingarinnar. 116 manns smituðust, 14 þeirra fengu alvarleg einkenni.

Áhugi á heilsu og læknisþjónustu á lyfjamarkaði

Þar að auki hefur Ísland vel þróaðan lyfjamarkað með klíníska og læknisfræðilega getu á nokkrum lykilsviðum, þar á meðal taugavísindum og krabbameini. Vegna langrar hefðar í lífeðlisvísindum er þetta aðlaðandi staður fyrir fyrirtæki sem vilja koma sér fyrir eða þróa samstarf á Íslandi yfir spátímabilið.

Til dæmis, árið 2021, tilkynnti ADVANZ PHARMA, sérlyfjafyrirtæki sem einbeitir sér að samsettum lyfjum í Evrópu, einkunn og einkenni MYRELEZ (lanreotides), fyrsta almenna lanreotidet til meðferðar á æðastækkun, gráðu 1 og tegund 2 innkirtlaæxlis í maga. Það tengist taugainnkirtlaæxlum.

Að auki opnar íslenska heilbrigðiskerfið fyrir víðtækara sjónarhorn að nota sjúklinga í Afríku sem þátttakendur í klínískum rannsóknum og samkvæmt skýrslu WHO árið 2020 tóku embættismenn WHO með fyrstu sjúklingunum frá Íslandi og Spáni í þróun meðferðarinnar. Kórónuveirulyf eru söguleg.

Gert er ráð fyrir að lyfjaflokkurinn taki stærstan hlut á lyfjamarkaði á Íslandi. Í skýrslu Hagstofunnar 2020 kemur fram að markaðsdrifnar þessa geira séu öldrun íbúa og tækniframfarir eða til ársins 2060.

Læknisaðstoð á Íslandi

Hækkun á heilbrigðiskostnaði, rannsóknum og þróun, vörukynningum, samruna og yfirtökum drifin áfram af markaði, til dæmis, samkvæmt Hagstofudeild, náði heildarheilbrigðiskostnaður á Íslandi
Árið 2021 í $4.17.762 milljónir.

Samkvæmt sömu heimild hafa útgjöld á mann til húsnæðis á Möltu aukist undanfarinn áratug. Árið 2021 voru útgjöld á mann komin í 77,244 milljónir.

Heilsuvernd á Íslandi

Það eru tvær tegundir af veikindakröfum:

Skyldutrygging

Sjúkratryggingarskylda tekur til almennrar heilbrigðisþjónustu og bráðaþjónustu og skoðana.

Viðbótartrygging

Viðbótar sjúkratrygging er valkvæð og þú borgar aukalega. Þú getur sótt um viðbótarsjúkratryggingu ef þú ert tryggður af lögboðinni sjúkratryggingu.

Auk þess er mjög mælt með sjúkratryggingu þar sem þær dekka mismun á heildarkostnaði við launaþjónustu og lögboðnum sjúkratryggingahluta.

Það tekur einnig til hvers kyns fríðinda á öllum sviðum heilbrigðisþjónustu, þar á meðal heilsugæslu, sérrannsókna og greiningar, rannsóknarstofuprófa, sjúkraþjálfunar, sérhæfðrar þjónustu, sjúkrahúsvistar og ókeypis lyfja sem geta verið dýr.

Það eru mörg einka- eða opinber sjúkratryggingafélög til að velja úr. Verð mánaðarlegra viðbótarsjúkratrygginga er venjulega um 70 kúnur.

* Heilbrigðisþjónusta er í boði

Aðgengi útlendinga að heilbrigðisþjónustu á Íslandi er háð stöðu búsetu þeirra og hvort þeir hafi læknisvottorð eða ekki.

Hælisleitandi

-Ef þú ert hælisleitandi færðu:

Neyðarlæknisaðstoð og meðferð alvarlegra sjúkdóma og sálrænna kvilla.

Ef nauðsyn krefur, flytja á sjúkrastofnun.

Brýn og bráða tannlæknaþjónusta.

Útskriftin og bráða- og brýn læknisþjónusta er veitt hælisleitendum að kostnaðarlausu í launakerfi ríkisins og samtök sem nefnast Læknar heimsins veita hælisleitendum launaþjónustu á móttökumiðstöðvum á Íslandi.

Auk þess er gert ráð fyrir að viðvera lyfjasala og apóteka verði mikilvægur þáttur á lyfjamarkaði. Flest apótek á Íslandi starfa sem einkafyrirtæki og einu opinberu apótekin eru sjúkrahúsapótekin.

Eins og fyrr segir eru apótek hluti af heilbrigðiskerfinu á Íslandi og eftir því sem apótekum fjölgar neytir almenningur meira lyfja.

Sem dæmi má nefna að samkvæmt skýrslunni „Apótek og lyf á Íslandi“, eftir breytingu á lyfjalögum á Íslandi, urðu apótek aðgengilegri almenningi. Fjöldi lyfjabúða á Íslandi árið 2021 fór í 1.031.